ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 |
35 - تنش . زمین شناسی یازدهم . از فصل چهارم .
آپدیت : 15 / 02 / 2020 .
تنش
هر گاه سنگ ، تحت تأثیر نیرویی از خارج ( نیرویی از خارج سنگ ) قرار گیرد ، در داخل سنگ نیز ، نیرویی بر واحد سطح وارد می شود که تنش ( تنش سنگ ) نامیده می شود .
تنش های وارده بر یک سنگ یا خاک ، ممکن است به سه صورت :
1 ) تنش کششی . ( اثر تنش کششی بر روی سنگ : گسستگی سنگ )
Tip : از دو طرف داره وا میشه : گسستگی سنگ .
تنش کششی : Tension Stress .
هر گاه جهت نیروی وارده ، عمود بر سطح مورد نظر و به سمت خارج قطعه باشد ، تنش ایجاد شده را تنش کششی می نامند . یکی از عامل های مهم در محاسبه ی استحکام مواد ، توانایی آن ها تحت تنش کششی است . ( Engineering Encyclopedia )
فشار ها ی خارجی که از هم دور می شوند . ( دور شونده ) ( Help the teacher )
Tip . نوع تنش در گسل عادی : تنش کشی .
2 ) تنش فشاری . ( اثر تنش فشاری بر روی سنگ : متراکم شدن سنگ )
Tip : از دو طرف داره فشا میاد . ( تراکم سنگ = متراکم شدن سنگ )
تنش فشاری : Compression Stress .
هر گاه جهت نیروی وارده ، عمود بر سطح مورد نظر و به سمت داخل قطعه باشد ، تنش ایجاد شده را تنش فشاری می نامند . به طور معمول تحمل قطعات تحت تنش فشاری ، بیش از تنش کششی است . ( Engineering Encyclopedia )
فشار های خارجی که به هم نزدیک می شوند . ( نزدیک شونده ) ( Help the teacher )
Tip . نوع تنش در گسل معکوس : تنش فشاری .
3 ) تنش برشی . ( اثر تنش برشی بر روی سنگ : بریدن سنگ )
Tip : همان طور که از نامش پیداست باعث برش سنگ می شود .
تنش برشی : Shear Stress .
هر گاه جهت نیروی وارده ، موازی با سطح مورد نظر و یا به عبارتی عمود بر بردار نرمال آن سطح باشد ، تنش ایجاد شده در جسم تنش برشی می باشد . علامت تنش برشی در معادلات مکانیک ، تائو " τ " از حروف یونانی می باشد . ( Tau ) ( Engineering Encyclopedia )
فشار ها یی که سبب برش می شوند . ( ایجاد برش ) ( Help the teacher )
4 ) ترکیبی از تنش 1 و 2 و 3 .
باشد .
Tip : تنش های وارده بر سنگ ها و خاک ها ، باعث تغییر شکل آن ها می شود .
Tip . نوع تنش در گسل امتداد لغز : تنش برشی .
تنش ( Stress ) مساوی F نیرو ( واحد نیوتون N ) تقسیم بر ( یا بر روی ) A سطح ( واحد m2 )
مقاومت سنگ : مقاومت سنگ ، عبارت است از ، حد اکثر از تنش یا ترکیبی از تنش ها که سنگ می تواند تحمل کند ، بدون آن که بشکند ( دچار شکستگی شود ) .
هر چه مقاومت سنگ ، در مقابل این تنش ها ، کمتر باشد ، سنگ نا پایدار تر است و سطوح شکست بیش تری در آن ایجاد می شود ؛ از این رو ، شکستگی سنگ ها و ایجاد درزه ها ، باعث نا پایداری سنگ یا خاک در پی سازه ها می شوند .
Quiz Test : هر چه مقاومت سنگ در برابر تنش ها ، .......... باشد ، سنگ .......... است و سطوح شکست .......... در آن ایجاد می شود . ( Sanjesh - 12 HS - 2020 / 01 / 17 )
Option A : بیش تر - پایدار تر - بیش تری .
Option B : بیش تر - نا پایدار تر - کم تری .
Option C : کم تر - پایدار تر - کم تری .
Option D : کم تر - نا پایدار تر - بیش تری .
Answer : Option D .
Explanation : هر چه مقاومت سنگ در برابر تنش ها ، کم تر باشد ، سنگ نا پایدار تر است و سطوح شکست بیش تری در آن ایجاد می شود .